

De uitdaging
Te warm, te benauwd. Het binnenklimaat van het gemeentehuis Valkenburg was op warme dagen niet comfortabel. Het verouderde koelsysteem – een koudwatermachine met binnenunits – haalde bij lange na de gevraagde capaciteit niet. Tijd voor vervanging. De oorspronkelijke technische omschrijving van de gemeente ging uit van een verouderde Daikin-koeler met invertertechnologie en ventilatieconvectoren van een andere fabricaat. Niet handig, voor een optimale communicatie tussen beide units.
“Uiteindelijk zijn die koelmachine en convectoren nooit geplaatst”, vertelt Rob Nilwik van Installatiebedrijf Roderland in Heerlen. “De gemeente had namelijk ook een verouderde gasverwarmingsinstallatie. Met een warmtepomp konden we twee vliegen in één klap slaan. Het was aan ons om, samen met Daikin, de gemeente te overtuigen dat dit een betere en meer duurzame oplossing was.” Er was wel één maar: “Er lagen maar twee pijpen en voor een warmtepomp waarmee je kan koelen en verwarmen zijn er eigenlijk vier nodig.” Daar kwam bij dat de bouwcondities vermeldden dat er niet gebroken mocht worden.

De oplossing
Roderland won de aanbesteding door drie belangrijke aanpassingen te doen in de oorspronkelijke technische omschrijving. Rob: “We hebben voorgesteld om zowel Daikin-buitenunits als binnenunits te installeren, één merk dus. Als installateur kun je dan een systeemgarantie afgeven. Je weet ook zeker dat de communicatie honderd procent is. De twee buitenunits zouden we bovendien parallel schakelen, wat het systeem flexibeler en bedrijfszekerder maakt.”
“Verder stelden we voor de koudwaterbuffertank te verplaatsen van de kelder naar het dak”, vervolgt de installateur. “Je hoeft het water dan niet eerst vanuit de kelder naar het dak te pompen, het is al boven. Leidingen slijten dan minder snel, maar vooral heb je minder pompcapaciteit en dus energie nodig.” Dat laatste is een belangrijk argument voor de opdrachtgever. De gemeente Valkenburg profileert zich namelijk als groen en duurzaam. Voor Roderland en Daikin reden om nog eens met de gemeente rond de tafel te gaan zitten.
Rob: “We hebben de gemeente gevraagd: ‘Hebben jullie er weleens aan gedacht om niet te koelen met een koelmachine maar met een warmtepomp? Daarmee kun je óók verwarmen’.” De oude verwarmingsinstallatie bestaat namelijk uit twee cv-ketels en allemaal oude kolomradiatoren met veel waterinhoud en een hoog energieverbruik. “En verwarmen kan binnen via dezelfde nieuwe ventilatieconvectoren in de plafonds”, vult Frank Theunissen, Sales Engineer van Daikin, aan. “In de basis zijn de koudwatermachine en de warmtepomp dezelfde soort units, ook de aansluitingen zijn hetzelfde. Aan de warmtepomp zijn extra componenten toegevoegd. Eigenlijk heb je dan een vierpijpssysteem met twee buffertanks nodig, één met koud en één met warm water. Omdat in het gemeentehuis alleen een tweepijpssysteem ligt en er niet gebroken mag worden, is er maar één buffertank. Er kan dus alleen óf gekoeld óf verwarmd worden, niet allebei tegelijk.”
Dat maakt wel de regeling van de apparatuur omslachtiger. Rob: “We hebben samen met de eindverbruiker temperatuurzones bepaald: bij welke buitentemperatuur gaat het systeem verwarmen en bij welke koelen? Dat is ook een kwestie van ervaring op doen. We regelen opnieuw in als dat nodig is.”
Duurzame oplossing voor een écht groene gemeente

Het resultaat
Bij hoge buitentemperaturen heeft het systeem inmiddels bewezen de vier bouwlagen goed te koelen. De koude lucht valt niet naar beneden, maar wordt gelijk verspreid door de ruimte en zorgt voor een aangenaam binnenklimaat. De winter gaat uitwijzen in hoeverre de cv-installatie nog nodig is en of het gasverbruik veel verder naar beneden kan. De uiteindelijke meerprijs bedroeg nog geen tien procent, dankzij de subsidie op de installatie van de Daikin-apparatuur en een gasbesparing van tenminste 35 procent. “Die investering is er binnen een jaar uit. De cv-installatie blijft gewoon separaat zitten. Als het nodig is, kan daarmee bijverwarmd worden. Maar wellicht is dat zelden nodig. Dan is de gasbesparing nog veel groter.”
“Voor de gemeente is het een hele innovatieve maatregel, waarmee ze haar imago als groene en duurzame gemeente versterkt.''

Rob: “Voor de gemeente is het een hele innovatieve maatregel, waarmee ze haar imago als groene en duurzame gemeente versterkt. Dankzij de nieuwe warmtepomp is de CO2-uitstoot al fors verlaagt. Als straks blijkt dat er nauwelijks bijverwarmd hoeft te worden, kan het gasverbruik en de CO2-uitstoot nog verder omlaag.”
Meer info
-
Daikin Productportfolio VRV ECPNL17-201PDF | 1.18MB
-
Daikin Luchtbehandelingskasten Modular R product profile ECPNL17-485PDF | 644.75KB